okay, we hebben vegetarisme gehad, nu veganisme.
ten eerste het gezondheidsaspect;
Melk wordt door het lichaam van een koe gemaakt voor haar opgroeiende kalf. De melk is afgestemd op de voedingsbehoefte van het kalf en niet op die van de mens. Koeienmelk bevat bijvoorbeeld drie keer zoveel eiwit als mensenmelk en is twee keer zo vet. Kalfjes zijn daardoor al na 47 dagen in gewicht verdubbeld terwijl mensenbaby’s daar 180 dagen over doen.
Kinderen bezitten een enzym genaamd lactase om lactose (de primaire suiker van de melk) uit hun moeders melk te kunnen verteren. Na het vijfde levensjaar verdwijnt dit enzym langzaam uit het lichaam. Veel westerse volwassenen kunnen melk nog steeds verdragen omdat ze het blijven drinken. Als ze ermee zouden stoppen, zou de lactase uit hun lichaam verdwijnen en daarmee hun vermogen melk te verwerken. Melk wordt door de meeste bevolkingsgroepen op de wereld niet verteerd. Van de volwassen wereldbevolking mist 75 procent het enzym lactase. Zij krijgen van melk drinken een opgeblazen gevoel, krampen, winderigheid en diarree.
Sommige mensen kunnen caseïne (eiwit in melk) niet verteren. Bij hen blijft het aan de darmwand kleven en houdt het zo de opname van voedingsstoffen tegen.
Calcium (kalk) is in ons lichaam samen met fosfor en magnesium verantwoordelijk voor de harde botstructuur. Calcium wordt geabsorbeerd via de dunne darm. Voedingsvezels houden die darm gezond en beïnvloeden zo de hoeveelheid calcium die door het lichaam opgenomen wordt. Melk bevat geen voedingsvezels. Bovendien veroorzaakt dierlijk eiwit (bijvoorbeeld uit melk) een sterk verhoogde uitscheiding van calcium. De hoeveelheid eiwit en zout in zuivelproducten belemmert voorts de opname van calcium. Zuivelproducten bevatten zelfs zoveel van deze stoffen dat zij calcium afbreken.
Het lichaam absorbeert meer calcium uit een plantaardige bron, omdat dit calcium niet samenkomt met eiwit en zout, omdat plantaardig eiwit geen calciumuitscheiding veroorzaakt en omdat planten wél vezels bevatten, die de dunne darm gezond houden. Het lichaam haalt relatief meer kalk uit boerenkool en broccoli dan uit melk. Wel moet men meer van deze groenten eten om de hoeveelheid calcium te verkrijgen die in zuivelproducten zit. Uit een studie uit 1997, gepubliceerd in New England Journal of Medicine, bleek dat wanneer mensen hun inname van fruit en groente verhoogden, hun calciumverlies daalde.
Plantaardige producten die calcium leveren zijn: groenten, met name groene bladgroenten, peulvruchten, volkoren granen en -graanproducten, noten, zaden, met name sesamzaad, tahin en met calcium verrijkte sojadrank. Meer informatie over calcium, benodigde hoeveelheden en bronnen is te vinden in het boek Becoming Vegan van Brenda Davis en Vesanto Melina (ISBN 1-57067-103-6), dat besteld kan worden bij de Nederlandse Vereniging voor Veganisme (zie voor adresgegevens het eind van deze brochure).
Bij vrouwen neemt tijdens en na de menopauze ten gevolge van hormonale veranderingen de botstevigheid af. Dit noemen we osteoporose (botontkalking). In tegenstelling tot wat lang gedacht is zijn er aanwijzingen dat calcium helemaal niet helpt tegen botontkalking.
Mensen in Amerika en Europa consumeren twee tot drie keer zoveel calcium als mensen in Azië, maar breken twee tot drie keer zo vaak hun botten. Er is een groot onderzoek gedaan door de Universiteit van Harvard in 1998 onder verpleegsters in de Verenigde Staten. Hierin werden 77.761 vrouwen gevolgd over een periode van twaalf jaar. Degenen die drie of meer glazen melk per dag dronken kregen de meeste botbreuken. Zij die één of geen glas melk dronken kregen de minste.
Voldoende lichaamsbeweging is van grote invloed op de stevigheid van ons skelet. Door inactiviteit neemt de botstevigheid af. De hoeveelheid beweging heeft een veel grotere invloed op de kans op botontkalking dan de calciuminname.
VERVOLGENS HET DIERLIJKWELZIJN ASPECT;
Levensomstandigheden
In de gangbare zuivelindustrie worden kalfjes na hun geboorte binnen enkele uren van hun moeder gescheiden. In de biologische melkveehouderij mogen kalfjes een week bij hun moeder blijven. In de natuur blijven kalfjes zes tot twaalf maanden bij hun moeder die ze verzorgt en laat drinken uit haar uier. Kalfjes in de zuivelindustrie moeten leren om melk uit een emmer te drinken en moeten binnen vier weken vast voedsel eten. Van de kalfjes die geboren worden, sterft 10 procent in de eerste drie weken.
Enkele weken na hun geboorte ondergaan kalfjes een aantal zeer pijnlijke ingrepen. Hun oren worden doorboord met labels of getatoeëerd, hun staart wordt afgesneden, afgebrand of afgeklemd met een rubberen ring, de kiem van de hoorns wordt verwijderd, extra tepels bij de vrouwelijke kalfjes worden verwijderd (meer dan vier zijn er niet nodig) en de stiertjes worden gecastreerd.
Een Nederlander drinkt per jaar gemiddeld 52 liter melk. Bijna alle melkveebedrijven gebruiken melkmachines, waarmee één persoon wel zestig koeien per uur kan melken. Een koe wordt drie tot vier keer per dag gemolken en per keer wordt haar 8 tot 10 liter melk afgenomen. Dat is 8000 tot 10.000 liter melk per jaar, tien keer meer dan ze in de natuur zou geven aan haar kalf en deze melkafname stijgt nog steeds. De stofwisseling van een koe gaat twee keer sneller dan wanneer ze niet constant zwanger zou zijn en niet gemolken zou worden. Het put de koe lichamelijk uit.
Door de schaalvergroting zijn de melkbedrijven in de afgelopen decennia groter geworden. Het aantal koeien per hectare neemt toe. In de herfst en de winter staan de melkkoeien op stal, met roosters op de vloer. Nog maar ongeveer een kwart van de koeien mag de rest van het jaar buiten in de wei lopen. Koeien die binnen staan, eten hoofdzakelijk kuilgras en snijmaïs. Daarnaast krijgen ze geconcentreerd voer, krachtvoer (vaak geïmporteerd uit ontwikkelingslanden), dat in de fabriek wordt samengesteld. Buiten eten ze vooral gras. De meeste koeien worden ook ’s zomers binnen gemolken
ten eerste het gezondheidsaspect;
Melk wordt door het lichaam van een koe gemaakt voor haar opgroeiende kalf. De melk is afgestemd op de voedingsbehoefte van het kalf en niet op die van de mens. Koeienmelk bevat bijvoorbeeld drie keer zoveel eiwit als mensenmelk en is twee keer zo vet. Kalfjes zijn daardoor al na 47 dagen in gewicht verdubbeld terwijl mensenbaby’s daar 180 dagen over doen.
Kinderen bezitten een enzym genaamd lactase om lactose (de primaire suiker van de melk) uit hun moeders melk te kunnen verteren. Na het vijfde levensjaar verdwijnt dit enzym langzaam uit het lichaam. Veel westerse volwassenen kunnen melk nog steeds verdragen omdat ze het blijven drinken. Als ze ermee zouden stoppen, zou de lactase uit hun lichaam verdwijnen en daarmee hun vermogen melk te verwerken. Melk wordt door de meeste bevolkingsgroepen op de wereld niet verteerd. Van de volwassen wereldbevolking mist 75 procent het enzym lactase. Zij krijgen van melk drinken een opgeblazen gevoel, krampen, winderigheid en diarree.
Sommige mensen kunnen caseïne (eiwit in melk) niet verteren. Bij hen blijft het aan de darmwand kleven en houdt het zo de opname van voedingsstoffen tegen.
Calcium (kalk) is in ons lichaam samen met fosfor en magnesium verantwoordelijk voor de harde botstructuur. Calcium wordt geabsorbeerd via de dunne darm. Voedingsvezels houden die darm gezond en beïnvloeden zo de hoeveelheid calcium die door het lichaam opgenomen wordt. Melk bevat geen voedingsvezels. Bovendien veroorzaakt dierlijk eiwit (bijvoorbeeld uit melk) een sterk verhoogde uitscheiding van calcium. De hoeveelheid eiwit en zout in zuivelproducten belemmert voorts de opname van calcium. Zuivelproducten bevatten zelfs zoveel van deze stoffen dat zij calcium afbreken.
Het lichaam absorbeert meer calcium uit een plantaardige bron, omdat dit calcium niet samenkomt met eiwit en zout, omdat plantaardig eiwit geen calciumuitscheiding veroorzaakt en omdat planten wél vezels bevatten, die de dunne darm gezond houden. Het lichaam haalt relatief meer kalk uit boerenkool en broccoli dan uit melk. Wel moet men meer van deze groenten eten om de hoeveelheid calcium te verkrijgen die in zuivelproducten zit. Uit een studie uit 1997, gepubliceerd in New England Journal of Medicine, bleek dat wanneer mensen hun inname van fruit en groente verhoogden, hun calciumverlies daalde.
Plantaardige producten die calcium leveren zijn: groenten, met name groene bladgroenten, peulvruchten, volkoren granen en -graanproducten, noten, zaden, met name sesamzaad, tahin en met calcium verrijkte sojadrank. Meer informatie over calcium, benodigde hoeveelheden en bronnen is te vinden in het boek Becoming Vegan van Brenda Davis en Vesanto Melina (ISBN 1-57067-103-6), dat besteld kan worden bij de Nederlandse Vereniging voor Veganisme (zie voor adresgegevens het eind van deze brochure).
Bij vrouwen neemt tijdens en na de menopauze ten gevolge van hormonale veranderingen de botstevigheid af. Dit noemen we osteoporose (botontkalking). In tegenstelling tot wat lang gedacht is zijn er aanwijzingen dat calcium helemaal niet helpt tegen botontkalking.
Mensen in Amerika en Europa consumeren twee tot drie keer zoveel calcium als mensen in Azië, maar breken twee tot drie keer zo vaak hun botten. Er is een groot onderzoek gedaan door de Universiteit van Harvard in 1998 onder verpleegsters in de Verenigde Staten. Hierin werden 77.761 vrouwen gevolgd over een periode van twaalf jaar. Degenen die drie of meer glazen melk per dag dronken kregen de meeste botbreuken. Zij die één of geen glas melk dronken kregen de minste.
Voldoende lichaamsbeweging is van grote invloed op de stevigheid van ons skelet. Door inactiviteit neemt de botstevigheid af. De hoeveelheid beweging heeft een veel grotere invloed op de kans op botontkalking dan de calciuminname.
VERVOLGENS HET DIERLIJKWELZIJN ASPECT;
Levensomstandigheden
In de gangbare zuivelindustrie worden kalfjes na hun geboorte binnen enkele uren van hun moeder gescheiden. In de biologische melkveehouderij mogen kalfjes een week bij hun moeder blijven. In de natuur blijven kalfjes zes tot twaalf maanden bij hun moeder die ze verzorgt en laat drinken uit haar uier. Kalfjes in de zuivelindustrie moeten leren om melk uit een emmer te drinken en moeten binnen vier weken vast voedsel eten. Van de kalfjes die geboren worden, sterft 10 procent in de eerste drie weken.
Enkele weken na hun geboorte ondergaan kalfjes een aantal zeer pijnlijke ingrepen. Hun oren worden doorboord met labels of getatoeëerd, hun staart wordt afgesneden, afgebrand of afgeklemd met een rubberen ring, de kiem van de hoorns wordt verwijderd, extra tepels bij de vrouwelijke kalfjes worden verwijderd (meer dan vier zijn er niet nodig) en de stiertjes worden gecastreerd.
Een Nederlander drinkt per jaar gemiddeld 52 liter melk. Bijna alle melkveebedrijven gebruiken melkmachines, waarmee één persoon wel zestig koeien per uur kan melken. Een koe wordt drie tot vier keer per dag gemolken en per keer wordt haar 8 tot 10 liter melk afgenomen. Dat is 8000 tot 10.000 liter melk per jaar, tien keer meer dan ze in de natuur zou geven aan haar kalf en deze melkafname stijgt nog steeds. De stofwisseling van een koe gaat twee keer sneller dan wanneer ze niet constant zwanger zou zijn en niet gemolken zou worden. Het put de koe lichamelijk uit.
Door de schaalvergroting zijn de melkbedrijven in de afgelopen decennia groter geworden. Het aantal koeien per hectare neemt toe. In de herfst en de winter staan de melkkoeien op stal, met roosters op de vloer. Nog maar ongeveer een kwart van de koeien mag de rest van het jaar buiten in de wei lopen. Koeien die binnen staan, eten hoofdzakelijk kuilgras en snijmaïs. Daarnaast krijgen ze geconcentreerd voer, krachtvoer (vaak geïmporteerd uit ontwikkelingslanden), dat in de fabriek wordt samengesteld. Buiten eten ze vooral gras. De meeste koeien worden ook ’s zomers binnen gemolken
